Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, “30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü” münasebetiyle “Moda ve tekstilde sıfır atığa yönelme” başlığı altında özel bir etkinlik düzenledi. Bu etkinlik, Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği, Sıfır Atık Vakfı, BM Çevre Programı (UNEP) ve BM Habitat’ın iş birliği ile gerçekleştirildi. Üst düzey BM yetkilileri ve üye devletlerin temsilcilerinin katıldığı etkinlikte, katılımcılara Genel Kurul Salonu’nun ön duvarına yansıtılan görsel haritalama ile sıfır atık uygulamaları hakkında bilgi verildi. Duvarlarda sunulan projeksiyon gösterisinde moda ve tekstil atıklarıyla ilgili önemli veriler paylaşıldı. “Atık kirliliğine karşı önlem alın” ifadesiyle start alan gösteride, küresel atıkların 2050 yılında 3,8 milyar ton seviyesine ulaşacağı, plastik atıkların 400 bin ton olduğu ve moda sektörünün her saniyede bir kamyon dolusu giysi atığı ürettiği bilgileri paylaşıldı. Ayrıca döngüsel moda uygulamalarına geçişin 2030 yılına kadar 700 milyar dolarlık tasarruf imkanı sunabileceği vurgulandı. Etkinlikteki ana konuşmayı, BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan gerçekleştirdi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, etkinlikte yaptığı konuşmasında atık krizine dikkat çekerek, “Atık krizi, üretim ve tüketimin tam merkezinde yer almaktadır” dedi. Guterres, bu yıl “Uluslararası Sıfır Atık Günü” kapsamında moda ve tekstildeki atıkların öne çıktığını belirterek, “Eğer harekete geçmezsek, ‘öldürerek giyinmek’ gezegenimiz için ciddi tehdit oluşturabilir” ifadesini kullandı.
Guterres, hızlı üretim ve tek kullanımlığı öne çıkaran iş modellerinin giysilerin hızla imal edilmesine ve israfa yol açtığını belirtirken, “Moda, zehirli bir buz dağının yalnızca yüzeydeki kısmı. Atık sorunları tüm sektörlerde görülmekte. Her yıl insanlık, 2 milyardan fazla atık üretiyor. Bu atıklar, bir araya getirilse Ay’a kadar uzanacak kadar yer kaplayabilir” dedi. Guterres, en büyük zararı yoksul ülkelerin gördüğünü, dünya genelinde 1 milyardan fazla insanın atık yönetimi sistemine erişiminin olmadığını ve bu insanların hastalıkların hızla yayıldığı gecekondu bölgelerinde yaşadığını dile getirdi.
Ayrıca, Guterres, geri dönüştürülebilen birçok maddenin ya yakıldığını ya da çöplüklere yollandığını ifade ederek, sürdürülebilir üretim ve tüketim hedeflerini gerçekleştirecek yeni bir yaklaşım çözümüne ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Olumlu gelişmelere de işaret eden Guterres, moda alanında tasarımcıların geri dönüştürülmüş malzemelerle üretim yaptığını, tüketicilerin de sürdürülebilir ürünlere ilgi gösterdiğini öne sürdü. Ancak, “Değişim sadece belli bir alanla sınırlı kalmamalı, tüm sektörleri kapsamlı bir şekilde etkilemelidir” dedi.
BM 79. Genel Kurul Başkanı Philemon Yang, Emine Erdoğan’a teşekkürlerini sunarak “Uluslararası Sıfır Atık Günü” etkinliğinin bilgi paylaşımını ve iş birliğini destekleyen önemli bir platform olduğunu ifade etti. Yang, küresel ekonominin doğrusal modelden döngüsel modele geçişinin hayati önem taşıdığının altını çizerken, bu dönüşümün çevrenin korunması adına hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Etkinlik esnasında, UNEP New York Direktörü Jamil Ahmad yönetiminde “Yenilikçi ürün tasarımını teşvik eden elverişli ortamın oluşturulması” konulu bir panel de düzenlendi. Panelde, çeşitli ülkelerin temsilcileri fikirlerini paylaşarak, gelecekte daha sürdürülebilir bir dünya inşa etme gerekliliği üzerine yorumlarda bulundu.