Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü’nün akademisyeni olan Prof. Dr. Yücel Namal, Macaristan’da İslam’ın resmi din olarak tanınmasının üzerinden tam 109 yıl geçtiğini hatırlatarak önemli açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Namal, Osmanlı İmparatorluğu’nun 150 yıl boyunca Macaristan’da gerçekleştirdiği yönetim dönemi boyunca dini hoşgörünün yaygın olduğunu dile getirdi. Macaristan’daki en dikkat çekici İslam eserlerinden biri olarak Gül Baba Türbesi’ne dikkat çeken Namal, “Gül Baba, Osmanlı ordusuyla beraber Macaristan’a gelmiş ve Budin’in fethi sırasında şehit olmuştur. Ardından türbesi, bölgedeki Müslümanlar için büyük bir ibadet merkezi halini almıştır” şeklinde konuştu.
Namal, 1878 Berlin Antlaşması ile Müslüman nüfusun Bosna-Hersek’in, Avusturya-Macaristan tarafından işgal edildiğini belirterek, “93 Harbi olarak bilinen Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra, 13 Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşmasıyla Bosna-Hersek, Avusturya-Macaristan’ın denetimine girmiştir. Bu durum, çok sayıda Müslümanın ya geçici ya da kalıcı olarak Macaristan’a göç etmesine neden olmuştur. Macaristan’daki Müslümanlar, dini bayramlarda Budapeşte’deki tek kutsal mekanları olan Gül Baba türbesinde bir araya gelip kutlamalar yapıyorlardı” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Yücel Namal, 1909 yılında Osmanlı Devleti tarafından Macaristan’a gönderilen imam Abdüllatif Tanrısever’in Türk öğrenciler için öğretmen olarak görevlendirildiğini aktararak, Abdüllatif Efendi’nin Gül Baba Türbesi’nde cuma ve bayram namazları kıldırıp vaazlar verdiğini kaydetti.
Son olarak, Birinci Dünya Savaşı’ndaki müttefiklik ilişkilerinin sonucunda, 30 Mart 1916 tarihinde yürürlüğe giren ve İslamiyet’in Macaristan’da resmi din olarak kabul edildiği 5 maddelik yasa, tarihe önemli bir örnek olarak geçmiştir. Namal, bu yasanın şekillenmesinde Macaristan’daki Başşehbender Ahmet Hikmet Müftüoğlu ve Bosna-Hersekli Müslümanların belirleyici rol oynamış olduğunu belirtti. Bu durum, Müslümanların çoğunlukta olmadığı bir Avrupa ülkesinde böyle bir yasanın kabul edilmesi açısından da dikkat çekicidir.