Nöbetçi Eczaneler
Sigara kullanımı, dünya çapında önlenebilir hastalıklar ve ölümler arasında başlıca faktörlerden biri olmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, her yıl tütün kullanımı ile bağlantılı hastalıklar nedeniyle yaklaşık 8 milyon insan hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin 1.3 milyonu, sigara içmeyen fakat pasif içicilik nedeniyle sigara dumanına maruz kalan bireylerden kaynaklanıyor. Medicana Sağlık Grubu Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Merda Erdemir Işık, sigaranın akciğer sağlığına olan olumsuz etkilerine dikkat çekerek, “Sigarada 7 binden fazla zararlı kimyasal bulunur. Bunların en az 70’i kanserojen özelliktedir. Sigarayı içen birey, sürekli olarak bu kimyasalları solumak zorunda kalıyor. Aynı zamanda pasif içiciler de bu zehirleyici durumdan olumsuz etkileniyor” şeklinde uyarıda bulundu.
Sigara bağımlılığı, en sık rastlanan ve en fazla güçlük çıkaran bağımlılıklar arasında yer almaktadır. Fiziksel ve psikolojik etkiler perspektifinden ele alındığında, sigarayı bırakmak son derece zor bir süreç olarak değerlendiriliyor. Sigara, yalnızca bağımlılığa değil, aynı zamanda diğer zararlı alışkanlıklara da kapı açabilir; bu da alkol ve diğer bağımlılık yaratan maddelere yönelim riskini artırabilir. Dr. Işık, bağımlılıkla mücadelede farkındalık bilincinin önemine dikkat çekerek, “Bağımlılıkla başa çıkmak için öncelikle sigara içen kişilerin bu konuda bir adım atmaları çok önemli. Hem kendi sağlıkları hem de toplum sağlığı açısından bu, büyük bir avantaj sağlayacak. Nikotin, beynimizdeki ödül mekanizmasını etkileyerek bağımlılığı pekiştiriyor. Nikotin bağımlılığı, uyuşturucu bağımlılığı kadar ciddiye alınması gereken bir durumdur” diyerek konunun ciddiyetine vurgu yaptı.
Sigara içmenin hastalık riskini artırıcı etkilerini de gözler önüne seren Dr. Erdemir Işık, “Sigarada 7.000’den fazla kimyasal madde var, bunlardan en az 70 tanesi kanserojen özellik gösteriyor. Sigara, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) oluşumuna zemin hazırlayarak, akciğer dokusunda geri dönüşü olmayan hasarlara neden olur. Bu hastalık nefes almada zorluk, kalıcı öksürük ve balgam üretimi ile kendini belli eder. Sigara içen bireylerde, KOAH’a yakalanma riski, içmeyenlere göre 15-30 kat daha fazladır. Ayrıca, sigara solunum yollarındaki savunma mekanizmalarını zayıflatarak bronşit ve zatürre gibi enfeksiyonlara yakalanma olasılığını artırır. Sigara içmek, akciğer kapasitesinin zamanla azalmasına yol açarak oksijen alımını zorlaştırır ve bu da günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırır” açıklamalarında bulundu.
Sigara bağımlılığından kurtulmanın mümkün olduğunu da vurgulayan Dr. Işık, şunları belirtti: “Sigara bağımlılığı, bir hastalık olup, doğru tedavi yöntemleri ile aşılabilir. Nikotin replasman tedavileri (NRT) sayesinde nikotin sakızları, bantları ve pastilleri kullanarak, nikotin isteğini azaltabiliriz. Ayrıca, davranışsal terapi desteği de sigara bırakma sürecinde motivasyonu artırabilir. Hekimler tarafından önerilen bazı ilaçlar da bağımlılık semptomlarını hafifletme konusunda yardımcı olabilir. Sigarayı bırakma süreci için asla geç değildir; her yaşta sigarayı bırakmanın sağlık açısından iyi etkileri vardır. Akciğerler, zamanla kendilerini yenileyebilir ve sağlıklı bir yaşam sürdürebiliriz. Sağlıklı bir nefes almak için sigaraya son demek, atılacak en kritik adımlardan bir tanesidir.”