Nöbetçi Eczaneler
Tütün alım şirketlerinin, tütün üreticilerine ekim öncesinde avans vermemesi, tepkilere sebep olmaya devam ediyor. Ekim dönemi yaklaşırken, Denizli’de bir araya gelen 9 belediye başkanı, “Avans ödemezlerse, tütünün kilosunu 350 TL’ye almak için birlik kurarak üreticiyi destekleyeceğiz” diye firmalara hitap etti.
Tütün üreticilerini desteklemek amacıyla bir araya gelen belediye başkanları, ekimin başlamasıyla birlikte çiftçilerin ciddi ekonomik zorluklar çektiğine dikkat çekti. Tütün şirketlerinin üreticilere karşı kayıtsız kalması, ekim için gerekli avansların ödenmemesi çiftçileri zor bir duruma sürüklüyor. Basın toplantısına Tavas Belediye Başkanı Kadir Tatık, Beyağaç Belediye Başkanı Sezayi Pütün, Kale-Tavas Tütün Üreticileri Birliği Başkan Yardımcısı Erkan Hayla ve diğer belediye temsilcileri katıldı.
Zor durumda olduklarını vurgulayan Tavas Belediye Başkanı Kadir Tatık, “Her yıl ekim öncesi çiftçiye sağlanan avanslar bu sene verilmedi. Çiftçi, tarlasına giremeden borç batağına itilmiş durumda. Mazot, gübre ve işçilik maliyetleri çok yükselmişken, üreticiye bir kuruş bile avans verilmemesi açıkça bir yok saymadır. Bu köylünün emeğine yapılmış bir ihanettir. Uzun zamandır sözleşmeyi eksiksiz yerine getiren firmalar, avans yerine faiz kazancı elde etmeyi tercih ediyor. Burada yalnız değiliz ve birçok belediye başkanıyla bir arada duruyoruz. Farklı şehirleri temsil etsek de genel kaygımız ortak; tütün üreticisinin haklarını korumak. Tüm yetkililere sesleniyoruz; tütün üreticisini daha ne kadar yok sayacaksınız? Çiftçiye umut değil, borç ve belirsizlik sunuyorsunuz. Üreticilere de avans almadıkça sözleşmeleri geri almalarını öneriyoruz. Bu sessizlik daha fazla devam ettiği sürece, daha fazla ezileceğiz. Birlik olmazsak üreticiler yalnız kalacak. Eğer bugün susarsak, yarın bu topraklardan tütün yerine yalnızca haykırış yükselecek. Biz bu adaletsizliğe karşı dik duracağız. Üreticinin yanındayız ve bu haksızlığın peşini bırakmayacağız; çünkü biliyoruz ki tütün susarsa, Denizli de susar” dedi.
“8 bin aile tütünle geçiniyor”
Başkan Kadir Tatık, tütün üreticiliği ile ailesinin geçmişine değinerek, “1990’larda ailemle 2 bin kilogram tütün ürettik. O zaman kazandıklarımızla bir traktör almış ve kendi masraflarımızı karşılamıştık. Şimdi ise 2 bin 330 kilogram tütün karşılığında 500 bin TL kazanıyoruz, o dönemdeki traktörün değeri şimdi 1 milyon 500 bin TL oldu. Tütünün geldiği durum, bu örnekle net bir şekilde ortaya çıkıyor. Gerektiğinde birlik oluşturup çiftçimizi desteklemek için her türlü çabayı göstereceğiz. Denizli’de tütünle uğraşan 8 bin aile bulunuyor. Geçen yıl 20 bin ton üretim yapıyorduk ama bu sene bu rakam kuraklık nedeniyle 16 bine düştü” ifadelerini kullandı.
“Tütünü 350 TL’den satın almayı taahhüt ediyoruz”
Kale-Tavas Tütün Üreticileri Birliği Başkan Yardımcısı Erkan Hayla, Ege Bölgesi’nde toplam 35 bin ton tütün işlendiğini ve bunun 20 bin tonunun Denizli’de bulunduğunu belirterek, “Denizli’de Tavas, Kale, Beyağaç ve diğer ilçelerde belirli miktarda tütün üretilmektedir. Üreticilerin durumu oldukça kötü; gübre, ilaç ve tarla kirasını ödeyemez hale geldiler. Eğer avans ödenmezse tüm çiftçilere buradan sesleniyorum, sözleşmeleri geri alın. Başka şirketlerle görüştüm, eğer avans olmadan üretim yaparsanız, biz hemen bir kooperatif kurarak kasım ayında tütünün kilosunu 350 TL’den alırız” şeklinde konuştu.
“10 yıl sonra tütün üreticisi kalmayacak”
Beyağaç Belediye Başkanı Sezayi Pütün de her yıl avans sorunlarının tekrarlandığını belirterek, “Dünya çapında üç firma ve Türkiye’deki yedi taşeron firma, 10 yıl sonra tütün üretecek çiftçi bulamayacaklarını bilmelidirler. Türkiye’deki çiftçilerin ortalama yaşı 60’a ulaşmış durumda. Bu şekilde devam edersek, 10 yıl sonra tek bir üretici bulamayacaklarını vurgulamak isterim. Tütün, çiftçilerin hayatlarını kazanmak için bağlandıkları, tüm umutlarını yükledikleri bir bitkidir. Umut ediyorum ki tütün üreticilerine destek olurlar. Eğer çiftçi üretmezse, dünya aç kalır. Bu önemli uyarıyı bir kez daha buradan yapmak istiyorum” dedi.