Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Yüksek Lisans öğrencisi Zeynep Fem Baraçlı, “Dijital Çağın Postmodern Kadın Girişimcileri ve Halkla İlişkiler Faaliyetleri: Instagram’da Türk Kadın Girişimciler Üzerine Araştırma” başlıklı tezinde, influencer olarak tanınıp kendi markalarını kuran 5 kadın girişimciyi ele aldı. Baraçlı, bu modern iş modelinin kadınların görünmez “cam tavanı” aşmalarına olanak sağladığını belirtti.
Girişimcilik kavramının genellikle erkeklere mal edildiğine dikkat çeken Zeynep Fem Baraçlı, Instagram’ın son yıllarda kadın girişimcileri ön plana çıkardığını ifade etti. Kadınlar, bu platform aracılığıyla kendi markalarını oluşturma ve geliştirme fırsatı bulduğunu kaydeden Baraçlı, Instagram’ın sunduğu imkânlarla kadınlara eşitlik sağladığını dile getirdi.
Danışmanlığını Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde öğretim üyeliği yapan Prof. Dr. Özlem Alikılıç’ın üstlendiği tezin içeriğinde, Instagram’da kendi markalarını yaratan Nur Bilen Yavuzer, Ala Tokel, Selin Ciğerci, Gökçen Arıkan ve Elif Taştekne’nin marka yaratım süreçleri ve halkla ilişkiler stratejileri ele alındı. Baraçlı, konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Tezimde influencer olarak başlayan ve ardından kendi girişimini oluşturan 5 kadını inceledim. Hepsinin ortak özelliği; Instagram üzerinden tanınıp, hayran kitleleriyle oluşturdukları mesleki imaj vasıtasıyla ürün ve hizmet geliştirerek kendi markalarını kurmaları. Örneğin, Elif Taştekne, vegan tüketicilere hitap eden bir marka kurdu. Yaklaşık 3 yıl önce, Türkiye’de ilki elma derisinden ayakkabı ve çanta üretti. Gökçen Arıkan, sporcu ve spor destek ürünleri üreten bir girişimci. Nur Bilen Yavuzer, konfor ve şıklığı bir arada sunan bir giyim markası kurdu. Selin Ciğerci ise makyaj markasıyla dikkat çekiyor. Ala Tokel de makyaj ve tırnak stüdyosuyla deneyim sunarak kadınlara iş imkânı sağlıyor.”
Kadın girişimcilerin hedef kitleleriyle kurdukları sıkı bağları da gözler önüne seren Baraçlı, mevcut sistemde girişimciliğin erkekler tarafından şekillendirildiğini belirtirken, Instagram’ın yarattığı yeni modelde kadınların ön plana çıktığını vurguladı. Bu durumun kendisine ilham verdiğini söyleyen Baraçlı, “Kadınlar artık üretip, satarken kitlelerini de arkasından sürükleyerek önemli başarılara imza atıyor. Postmodern dünyada kadınların konumları her zamankinden daha güçlü,” şeklinde konuştu.
Baraçlı, Instagram’ın kadınlara eşitsizliğe meydan okuyan bir girişimcilik ortamı sunduğunu belirterek, “Bu platform, kadınların iş dünyasında başlarının üstündeki görünmez cam tavanı kırmalarını sağlıyor. Instagram influencerlar, bazı kişilerin en düşük gelir grubundan en yüksek seviyeye kadar eşit bir şekilde kendi işlerini kurma fırsatı bulmalarını sağlıyor. Bu kadınlar için büyük bir ekonomik özgürlük sunan ticari bir model oluşturuyor,” dedi.
Prof. Dr. Özlem Alikılıç, Instagram’da kadınların ortaya koyduğu yeni girişimcilik modelini değerlendirerek, “Zeynep Fem Baraçlı gibi bir kadın girişimci, bu konuyu bilimsel açıdan ele alan doğru bir kişi oldu. Geleneksel üretim biçimlerinden uzak, evde ya da tarlada üretim yapmadan online kanallar üzerinden satış yapan bir sistem var. Bu girişimciler, alışılmışın dışında bir model sunarak, influencer yaşam tarzından esinlenen bir pazarlama stratejisi benimsiyorlar. Özellikle 2020’lerden itibaren pandeminin etkisiyle bu yeni modelin önemi daha da arttı,” diyerek konunun önemine vurgu yaptı.